Frank van Oosterhout is Chief Medical Information Officer van Rivas Zorggroep. Vanuit zijn functie is hij altijd op zoek naar manieren om de inzet van ICT in de zorg te optimaliseren. In onderstaande gastblog gaat hij dieper in op samenwerking in de regio.
De regionale ondersteuning van gezondheidszorg krijgt gelukkig steeds meer gestalte, maar we moeten enkele randvoorwaarden nóg beter invullen. Informatie-uitwisseling bijvoorbeeld.
Bij Rivas Zorggroep werken we al langere tijd met cure- en care-zorgverleners in de regio samen in één EPD. Alleen de eerste lijn ontbreekt nog in dat verhaal, maar we zijn hard op weg om ook die erbij te betrekken.
Ik geloof sterk in het concept samenwerking in de regio. Voor een patiënt moet het, wat betreft informatievoorziening, niets uitmaken wie hij bezoekt voor zorg. Zorginformatie moet op de juiste plaats beschikbaar en actueel zijn, de gegevens moeten kloppen en je moet als patiënt niet drie keer hetzelfde hoeven te vertellen. Of je in het ziekenhuis bij de oogarts bent, met heupklachten bij een huisarts, bij een orthopeed in een kliniek of als patiënt bij een openbare apotheek staat; de informatie over je gezondheidszorg moet voor iedere zorgverlener hetzelfde zijn.
Vooralsnog is er een tekort aan standaarden om gegevens optimaal uit te wisselen tussen de verschillende systemen waarmee gewerkt wordt. De voorbeelden van de Zorginformatie Bouwstenen kennen we allemaal, maar die zijn nog niet volledig geïmplementeerd bij ziekenhuizen, enook niet bij huisartsen, fysiotherapeuten of verloskundigen. Ook andere standaarden, met name op het gebied van medicatie- en receptenuitwisseling, zijn nog niet voldoende beschikbaar.
Wat mij betreft, zijn we het beste af met één gedeelde oplossing. In de regio Gorinchem hebben we nu zo’n zes verschillende HIS’en en een stuk of vier verschillende apotheeksystemen. Dat maakt samenwerken complex. Een geïntegreerd regionaal EPD biedt soelaas. Maar mochten zorgaanbieders liever met een ander, afwijkend systeem willen blijven werken, dan is een veilig en efficiënt uitwisselingsplatform weer een uitkomst. Wat dat betreft is het nieuwe Zorgplatform veelbelovend.
Wat we vooral níet moeten onderschatten bij het optimaliseren van regionale zorg, is de steeds groter wordende rol van patiënten. En dat is dan bedoeld in de positieve zin. In dat perspectief is de VIPP-regeling een slimme zet geweest van VWS. Daarmee heeft de overheid weliswaar geen sturende rol op zich genomen, maar verleidt het de zorgaanbieders wél een bepaalde richting op te gaan. Overigens is die richting terug te vinden in enkele wetten en zo zou een autonome ontwikkeling bij zorginstellingen tot hetzelfde resultaat moeten leiden. De VIPP-regeling brengt echter beweging in meer partijen dan alleen de ziekenhuizen.
Het tijdspad van VIPP duurt nog een kleine 2,5 jaar dus ik verwacht dat we aan het eind van die tijd een stuk verder zijn dan nu. De rol van patiënten zal tegen die tijd anders zijn dan nu. Zij gaan hun dossier zelf beheren, naar verwachting in de cloud, en kunnen altijd en overal hun dossier opvragen en behandelaars toestemming geven om het te raadplegen. Het is wellicht mijn futuristisch ideaalbeeld, maar ik denk dat dit door standaarden en technologische mogelijkheden binnen bereik begint te komen. Je ziet dat de groten der aarden zich er ook weer mee gaan bezighouden, zoals Apple. En ik verwacht dat Microsoft hier, na hun poging met Health Vault, ook weer energie in gaat steken. Maar daar moeten we niet op wachten: wachttijd is verloren tijd.
Ik denk dat het nu aan de huisartsensector is om de grootste stap te zetten. Hun ICT-landschap is verdeeld, wat communicatie met andere zorgaanbieders complexer maakt. In het verleden zijn met het LSP en professionele samenvattingen al stappen gezet om die communicatie te verbeteren, maar dat heeft nog geen structurele oplossing opgeleverd. We moeten iets verzinnen waar het gemeenschappelijk belang ‘betere regionale zorg’ in doorklinkt. Een gedeeld dossier, op welke manier dan ook. Hetzij via een EPD, hetzij via het Zorgplatform, hetzij via het LSP. Een regionaal georiënteerde zorgaanbieder als Rivas zou daar graag in mee willen denken. Ik zou willen roepen: om regionaal op zorggebied samen te werken, zullen we onze informatie moeten delen! Samenwerken is namelijk veel méér dan ontslagbrieven of verwijsbrieven sturen naar elkaar. In mijn ideale wereld zouden deze niet eens meer bestaan, want in die wereld beschikt iedere patiënt en iedere zorgverlener altijd en overal over alle relevante informatie.
